Сахалыы түһүк халыыбын уларытыы
Аат тыл атын тылга ситимин көрдөрөр халыып түһүк (падеж) диэн ааттанар. Оттон аат тыл түһүгүнэн уларыйыыта түһүктээһин дэнэр. Онон этиинин о2орорго улахан оруоллаах. Тугу туох соруктаах этэрбититтэн көрөн, тылы туһааннаах түһүккэ туттабыт. Холобур: Алааска бардыбыт. - Алаастан бардыбыт. - Алааһынан бардыбыт. [Саха билиҥҥи тыла. Морполуогуйа. - Дьокуускай, 2009. - С. 64].
1Холбуу түһүккэ турар тылы сөптөөх сиригэр кытта дьөһүөлүнэн солбуйан аа±ы2. Холобур: Суруйааччылыын тцспцт хаартыскам миэхэ кинди. - Суруйааччыны кытта бииргэ тцспцт хаартыскам күндү.
1. Тарбаахаптыын астыахха. 2. «Киин радиолыын» бииргэ буолу2.
1.Болдьоммут чааска кулуупка о±олуун-дьахтардыын бары кэлбиттэрэ.
2.«Оптик-центрдыын» тулалыыр эйгэни са2алыы к3р. 5. Бу дойду оттуун-мастыын атын эбит. 6. Аныгы кэм Кэрэ Куотунуун сэ'эргэ'иибитин са±алыахха. 7. Алаас ну'ара2 салгыныныын, тцптэ сытыныын, ицт-с^гэй а'ыныын ки'иэхэ 3лб3т мэ2э уутун тэ2э буолар. 8. Саха дьоно атын омуктардыын иллээх олорор цти[1] игэстээх.
2№. Сы'ыарыы ти'иккэ турар аат тылы с3пт33х халыыбынан уларытан аа±ы2.
1. Ийэм Елизавета Константиновна сахалыы та2а'ы тигиигэ норуот маастара. 2. Республика±а биллэр ырыа'ыт, мелодист Аркадий Алексеев 70 саа'ын бэлиэтиир дьоро киэ'этэ буолар. 3. Уокка сиэтиилэргэ отделение тэрийбитэ. 4. Александр Контоев к32^л тустууга чемпион ирдик аатын ылла. 5. Батта±ы креативнай кырыйыыга конкурска кыттааччыларга биллэрии. 6. Билигин ыччакка ^рэнэригэр с3пт33х усулуобуйа тэриллэр. 7. Кириип ыарыытыгар туттуллар эмтэргэ атыы сыанатын эбиини хонтуруолга ыллылар. 8. Би'иэхэ хамнаспыт 3сс3 да кэлэ илик.
3№. Туттуу ти'иккэ турар аат тылы с3пт33х халыыбынан уларытан суруйу2.
^кццнэн дьарыктанар. 6. Анименан интэриэ'иргиир ыччат кулууба тэриллибитэ олус цчцгэй. 7. Аныгы саха дьахтара ханнык да эйгэ±э рлэлээтэ±инэ, Зй^нэн-санаатынан, билиитинэн-кЗрццтциэн, цЗрэ±инэн эр дьонтон хаалсыбат.№. Сыстыы ситими тардыы ситиминэн уларыты2. Холобур: Мастан, туостан 1о2о'уктар (Из чего? Изделия из бересты, дерева). - Мас, туос о2о уктар.
1. Халба'ыттан торт о2орон дьиэлээхтэргитин кцидрлцЗххцтци сЗп. 2. Охтон ытыыга дьахталларга Светлана Олещук бастаата. 3. П.Н.Сокольников саха бастакы цЗрэхтээх быраа'ынан буолар. 4. «Эпсорин» таба пантытыттан о2о'уллубут са2а препарат. 5. Ордожникидзе буолуоссатыгар муустан о2о'уктар о±о аймах хара±ын саататаллар. 6. Фибраттан тигиллибит чулку кэтэргэ сымна±ас. 7. «Сардаана» фабрика киис, са'ыл тириититтэн тигиллибит бэргэ'элэри
✓
атыыга та аарда.
4 №. Тардыы ситими сыстыы ситиминэн уларыты2. Холобур: Баа'ынай ха'аайыстыбата - Баа'ынай ха'аайыстыба.
1. ДЗлц'цЗн ута±а курта±а ыалдьар дьо22о ту'алаах. 2. Эдэр специалистарга Правительство аатыттан махтал суругун туттардылар. 3. Би'иги тыа быы'ынан омоох суолун устун айаннаан истибит. 4. Наташа уол хара±ар хайдах да хатаммат этэ. 5. Мас тарды'ыыта спорт национальнай кЗр^э буолар. 6. Саха омуга былыр-былыргыттан илдьэ кэлбит цтцЗ цгэстээх. 7. Цирконий таа'а алмаа'ы солбуйар диэн этэллэр.
8.Саха З'цн хо'ооно этэринэн.
5№. Скобка и'иттэн сЗптЗЗх диэбит халыыпкытын талан аа±ы2. Саха уонна нуучча тылыгар ханнык ыйытыы турарын тэ2нээн кЗрц2.
тылыттан) биллэр. 5. Оскуола котельнайа газ (оттукка - оттугунан) цлэлиир. 6. Эдьиийим хаппыыста (сэбирдэ±эр - сэбирдэ±инэн) эти суулаан голубцы о2орор. 7. Би'иги табабытын (быанан - быа±а) баайан туруордубут.
6№. Тц'цк халыыбын бол±ойу2. Сахалыы с3пт33х халыыбынан солбуйан усту2.
1.¥ксцлэрэ сыы'а эмтээ'интэн, тымныйыыттан, менингиттэн истибэт буолаахтаабыттара. 2. Зарина оскуолатын кы'ыл к3мцс мэтээлинэн бцтэрбитэ. 3. Зоя - саха дьахтарыгар толуу-мааны к3рц2нээх, майгылаах цтц3тэ ки'и. 4. Би'иги тыабыт сирин дьонун биир сцрцн дьарыгынан булт буолар. 5. Куу'унан атыылыыр ма±а'ыыннар сыаналара ырыынактан чэпчэкилэр. 6. Ойуур дьэдьэнин биир уратытынан кини тымныыны тулуйумтуота, ыарыыга бэриммэтэ буолар.
7.Айаал кыра сылдьан хара±ынан улаханнык ыалдьыбыта. 8. Мальта олохтоохторо тас к3рц2нэринэн арабтарга маарынныыллар.